Een nieuw leefgebied voor bodemdieren: Een windmolenpark op de Noordzee heeft bijna geen nadelige gevolgen voor de fauna. Enkel bepaalde vogelsoorten zullen zo’n park uit de weg gaan. De positieve gevolgen zijn dat windmolenpark een nieuw leefgebied vormt voor bodemdieren zoals mosselen, anemonen en krabben en daarmee dus een hogere biodiversiteit. Voor vissen en zeezoogdieren is het een oase van rust in een relatief druk kustgebied, aldus onderzoeker prof. Han Lindeboom van IMARES, onderdeel van Wageningen UR, en enkele van zijn collega’s en vakgenoten van Bureau Waardenburg en Koninklijk NIOZ. Het onderzoeksteam bekeek de ecologische effecten op de korte termijn van een windmolenpark in de Noordzee. Daarvoor onderzochten zij de effecten van het Offshore Windmolenpark bij Egmond aan Zee (OWEZ) op bodemdieren, vissen, vogels en zeezoogdieren. De onderzoekers plaatsen hun bevindingen, van twee jaar onderzoek in een artikel op de wetenschappelijke website, Environmental Research Letters online.
Toename biodiversiteit
Uit het onderzoek in het OWEZ windpark blijkt dat nieuwe bodemsoorten zich vestigen en faunagemeenschappen ontstaan op de windmolenpalen en de stenen die rond de palen gestort zijn. Dit leidt dus tot een lokale toename van de biodiversiteit. De visfauna blijkt erg divers en zo lijkt het windmolenpark te dienen als vluchtplaats voor de kabeljauw. In het windpark werden verder meer geluiden van bruinvissen waargenomen dan daar buiten. Opmerkelijk is dat verschillende vogelsoorten, waaronder de jan-van-gent, het park mijden, terwijl andere, zoals meeuwen, zich niets van de windmolens aantrekken. Aalscholvers worden in hogere aantallen gesignaleerd. Het aantal vogels dat in aanvaring komt met de turbines is niet gemeten, maar lijkt op grond van waarnemingen en modelberekeningen laag.
Over het geheel genomen functioneert het OWEZ windpark als een nieuw type habitat met meer soorten bodemdieren, een toegenomen gebruik van het gebied door vissen, zeezoogdieren en sommige vogelsoorten. In een vergelijking met resultaten elders concluderen de wetenschappers dat de effecten, die een windpark kan hebben, afhankelijk zijn van de locatie van het park en van de diepte van de zee ter plekke. De locatie van het OWEZ windpark is gunstig door de relatief lage aantallen vogels die op die afstand van de kust vliegen. Goedkoop energie abonnement? Stap dan direct over.
Ook de al aanwezige habitattypen en de intensiteit van andere gebruikers in het gebied spelen een rol. In ons drukke kustgebied lijkt het windpark een relatieve oase van rust, aldus de onderzoekers. In het Antropoceen, de huidige tijd waarin de mens vrijwel alles op aarde beïnvloed, hebben hoge visserijdruk, vervuiling, gas- olie- en zandwinning en de intensieve scheepvaart al tot een veranderd ecosysteem geleid. In zo’n gebied kan een windpark bijdragen aan habitatverrijking en zelfs natuurherstel. Maar de draaiende wieken hebben een verstorend effect op sommige vogelsoorten. Daarom doen de onderzoekers de suggestie om voor de energiewinning via windmolens speciale energiegebieden op zee aan te wijzen en te ontwikkelen. Daar worden dan onvermijdelijke effecten geaccepteerd, zoals vogels die wegblijven. Door de plaats goed te kiezen kun je die nadelige effecten dan zo klein mogelijk houden, stellen zij. Het onderzoek is gedaan in opdracht van NoordzeeWind, een joint venture van Vattenfall en Shell Wind Energy, door een consortium bestaande uit IMARES, Koninklijk NIOZ en Bureau Waardenburg.